ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
«ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ» ΤΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙOΥ ΤΟΥ ΤΕΕ
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΩΔΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ!
Για πολλοστή φορά η διαδικασία για την αναθεώρηση του Θεσμικού Πλαισίου του ΤΕΕ, έρχεται στο προσκήνιο. Παρατάξεις, περιφερειακά τμήματα, «παράγοντες» της Διοικούσας και της Α/ΤΕΕ έχουν καταθέσει δεκάδες προτάσεις.
Ως ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ κρίνουμε σκόπιμο ενώπιον των εργαζόμενων –μισθωτών και αυταπασχολούμενων – Διπλωματούχων Μηχανικών να διατυπώσουμε ξανά κάποια θεμελιώδη ερωτήματα:
Που αποσκοπεί η αναθεώρηση του Θεσμικού Πλαισίου; Ποιος ο συνεκτικός ιστός των δεκάδων προτεινόμενων αλλαγών και η βασική στόχευσή τους; Τελικά:
Ποια στρατηγική υπηρετεί, ποια κοινωνικά –οικονομικά συμφέροντα καλείται το προτεινόμενο Θεσμικό Πλαίσιο να εξυπηρετήσει;
Η απάντηση για μας σε αυτό το ζήτημα είναι σαφής: Κυβέρνηση και ηγεσία του ΤΕΕ με την αλλαγή του Θεσμικού Πλαισίου φτιάχνουν το «νέο ΤΕΕ» για να υπηρετήσει τη στρατηγική της Ε.Ε. και των μονοπωλιακών ομίλων κεφαλαίου στην «επόμενη μέρα» της καπιταλιστικής ανάκαμψης. Η ανάπτυξη της επόμενης μέρα «δε χωρά» τα δικαιώματα της πλειοψηφίας των εργαζόμενων μηχανικών. Οι χιλιάδες μισθωτοί άνεργοι και αυταπασχολούμενοι που δέχονται την επίθεση διαρκείας στα εργασιακά –ασφαλιστικά –επαγγελματικά τους δικαιώματα προορίζονται να αποτελέσουν ένα επιστημονικό προλεταριάτο χαμηλής ειδίκευσης που θα εξασφαλίζει στους ομίλους φθηνή εργατική δύναμη.
Κρίνουμε σκόπιμο να επαναλάβουμε θέσεις που έχουμε ξανά παρουσιάσει στις προηγούμενες απόπειρες «αναθεώρησης». Προϋπόθεση για να σταθεί κάποιος με σοβαρότητα στη συζήτηση είναι να απαντήσει στο επιμέρους ερώτημα: Ποια είναι τα «προβλήματα» του ΤΕΕ και ποιος ο χαρακτήρας τους;
Σίγουρα η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα δεν βρίσκεται στο γεγονός ότι ο σημερινός τετραγωνικός πίνακας κατανέμει με άδικο τρόπο (στα πλαίσια της απλής αναλογικής) ορισμένες από τις έδρες των αντιπροσωπειών. Επίσης απάντηση στο πρόβλημα δεν είναι το γεγονός ότι ο Πρόεδρος ΤΕΕ δεν εκλέγεται με άμεση καθολική ψηφοφορία, Αμερικάνικου ή Γαλλικού τύπου, «προεδρικού» δικομματισμού. Απάντηση δεν είναι ότι η δομή των περιφερειακών τμημάτων δεν αντιστοιχεί με την κρατική διοικητική δομή, ότι δεν υπάρχει Περιφερειακό Τμήμα Αττικής, πόσα μέλη και ποιων Επιστημονικών Επιτροπών είναι μέλη της κεντρικής Αντιπροσωπείας. Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε με τον «εξαντλητικό» κατάλογο των προτάσεων που κατατέθηκαν με σκοπό, τάχα, τον «εκσυγχρονισμό» του ΤΕΕ.
Όλες οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί από τους «εκπροσώπους» των μηχανικών (παρατάξεις & Π.Τ.) φέρουν χαρακτηριστικά τα σημάδια του βασικού προβλήματος του ΤΕΕ: απέχουν παρασάγγας από τα πραγματικά προβλήματα της μεγάλης πλειοψηφίας των μηχανικών, τους μισθωτούς με τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις του ΔΠΥ και τους μισθούς εξαθλίωσης, τους μικρούς αυταπασχολούμενους που πασχίζουν ανασφάλιστοι και με την απειλή κατάσχεσης να παραμείνουν στο επάγγελμα, τους χιλιάδες άνεργους & υπο-απασχολούμενους συναδέλφους, τη μεγάλη μάζα που βλέπει την προώθηση της απελευθέρωσης να απειλεί τα δικαιώματα της.
Το βασικό πρόβλημα σήμερα με το ΤΕΕ, είναι ότι όχι απλά δεν εκφράζει τα αντικειμενικά συμφέροντα της εργαζόμενης πλειοψηφίας των μηχανικών, αλλά έρχεται σε μετωπική σύγκρουση μαζί τους. Το ΤΕΕ αποτελεί – σε τελευταία ανάλυση – μηχανισμό του αστικού κράτους και, άρα, προώθησης της πολιτικής των αναδιαρθρώσεων, μεταξύ αυτών και της λεγόμενης «απελευθέρωσης», στo χώρο ευθύνης του. Στην ουσία στηρίζει την πολιτική που οξύνει τα προβλήματα της συντριπτικής πλειοψηφίας των συναδέλφων, προωθεί τις βασικές επιλογές της άρχουσας τάξης και κάθε αστικής κυβέρνησης πριν και μετά την εκδήλωση της κρίσης και την εφαρμογή των Μνημονίων.
Άλλωστε αυτή η πορεία επιβάλλεται από τον ίδιο το χαρακτήρα του: Ως μέλη του συνυπάρχουν μισθωτοί και φτωχοί αυτοαπασχολούμενοι απ’ τη μία και εργοδότες, διευθυντικά στελέχη και ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι απ’ την άλλη, δηλαδή μηχανικοί με διαμετρικά αντίθετα κοινωνικά συμφέροντα και ο καταστατικός του ρόλος είναι αυτός του «τεχνικού συμβούλου» του κράτους. Η εκάστοτε ηγεσία του ΤΕΕ εκφράζει σαφώς τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης και όχι μια “συνισταμένη” των θέσεων όλων των μηχανικών. Προφανώς σε αυτό το βαθιά πολιτικό ζήτημα, απάντηση δεν μπορεί να δώσει καμιά αναθεώρηση θεσμικού πλαισίου. Απάντηση μπορεί να δώσει μονάχα η ανασύνταξη του κινήματος των εργαζόμενων μηχανικών, η ανάπτυξη της ταξικής πάλης, ανατροπή του συσχετισμού δύναμης, με την ενίσχυση του ριζοσπαστικού πόλου, του ταξικού κινήματος και στους μηχανικούς.
Οι προτεινόμενες «τροποποιήσεις» στο καταστατικό χάρτη του ΤΕΕ τελικά συνθέτουν μια σειρά θέσεις σε κρίσιμα κεντρικά ζητήματα, όπως ο τρόπος ένταξης των μηχανικών στο ΤΕΕ, η απονομή επαγγελματικών δικαιωμάτων με πολλαπλούς φραγμούς για την απόκτηση αδείας επαγγέλματος, η εγγραφή στο ΤΕΕ αποφοίτων διαφόρων κύκλων σπουδών που έρχονται να υλοποιήσουν θεσμικά την πολιτική της Ε.Ε., των μονοπωλιακών ομίλων και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για τη «διαβαθμισμένη πρόσβαση» με πιστοποιήσεις, εξετάσεις κ.α. στις επαγγελματικές δραστηριότητες (δηλαδή την αποσύνδεση πτυχίου-επαγγέλματος), την «απελευθέρωση» που είναι αναπόσπαστα δεμένη με τη διαδικασία της Μπολόνια, και είναι φυσικά σε απόλυτη συμπνοια με την κυβερνητική πολιτική για το θέμα. Οι αντιδραστικές αυτές αλλαγές επιστρέφονται ως απαράδεκτες. Δεν πρέπει να περάσουν. Θα σημάνουν την οριστική και πλήρη αποσύνδεση πτυχίου επαγγέλματος.
Εκφράζουμε με τον πιο έντονο τρόπο την αντίθεσή μας με τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί, σχετικά με τον τρόπο απόκτησης της άδειας εξάσκησης επαγγέλματος. Κάτω από τις χοντροκομμένες «προτάσεις» όπως της θέσπισης υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης μετά την απόκτηση του πτυχίου, ή της κατηγοριοποίησης των επαγγελματικών δικαιωμάτων και της εγγραφής σε ένα ενιαίο “ΤΕΕ” όλων των αποφοίτων 3ετούς, 4ετούς και 5ετούς εκπαίδευσης. Όλες αυτές οι «προτάσεις» αποτελούν ουσιαστικά την προσαρμογή στην πολιτική των Ευρωπαϊκών οδηγιών και της Συνθήκης της Μπολώνια. Είναι ευθυγραμμισμένες με την πολιτική της αποσύνδεσης του πτυχίου από το επάγγελμα, που μετατρέπουν τις πανεπιστημιακές σπουδές σε απλούς κύκλους κατάρτισης και τα πτυχία σε απλά πιστοποιητικά. Είναι προτάσεις επικίνδυνες συνολικότερα για τον κοινωνικό χαρακτήρα του επαγγέλματος του μηχανικού. Στον αντίποδα των προτάσεων αυτών, θεωρούμε ότι η απόκτηση του διπλώματος του Μηχανικού πρέπει να συνοδεύεται αυτοδίκαια από την απόκτηση άδειας ασκήσεως επαγγέλματος. Η θέση μας αυτή αποτελεί τμήμα της συνολικής μας διεκδικητικής λογικής για την Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, 5ετούς κατ’ελάχιστον διάρκειας, την άρση του διαχωρισμού ΑΕΙ-ΤΕΙ, την κατοχύρωση υψηλού επιπέδου επιστημονικής ειδίκευσης για όλους τους φοιτητές μέσα στο πτυχίο – της όποιας πρακτικής άσκησης συμπεριλαμβανομένης και υπό την προϋπόθεση της πλήρους διασφάλισης των εργασιακών δικαιωμάτων των ασκουμένων, κατά τη διάρκειά της.
Για τη δεύτερη «δέσμη» αλλαγών που σχετίζονται με τη δομή και τον τρόπο εκλογές των οργάνων του ΤΕΕ. Θεωρούμε πως έχει μεγάλη σημασία, κάτω ακόμα και από τις σημερινές συνθήκες, να δίνεται η δυνατότητα για να υπάρχει μέσα σε όλα τα όργανα του ΤΕΕ ουσιαστική πολιτική συζήτηση και αντιπαράθεση ιδεών, για να μην υπάρχουν στεγανά, για να διοχετεύεται πλατιά η ενημέρωση. Ακριβώς γι αυτό το λόγο θεωρούμε ότι, η όσο το δυνατό πιο δημοκρατική λειτουργία του ΤΕΕ, επίσης είναι ένα σημαντικό ζήτημα στο οποίο, στις σημερινές συνθήκες, πρέπει να στραφεί η προσοχή μας, με αφορμή τη διαδικασία προώθησης αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο.
Με αυτό το κριτήριο, στο κέντρο της προσοχής μας τίθεται το “μεγάλο κενό” του θεσμικού πλαισίου: η έλλειψη οποιασδήποτε διαδικασίας ελέγχου από τα μέλη του ΤΕΕ της πολιτικής που ακολουθεί η ηγεσία του, η έλλειψη και της παραμικρής δυνατότητας να αποφασίζουν τα μέλη του ΤΕΕ για τις πολιτικές επιλογές του φορέα. Στο πλαίσιο αυτό, διεκδικούμε ως ελάχιστη δικλείδα την καθιέρωση του θεσμού των Νομαρχιακών Γενικών Συνελεύσεων των μελών του ΤΕΕ, οι αποφάσεις των οποίων, όταν αντιστοιχούν στην πλειοψηφία των μελών του ΤΕΕ, να είναι δεσμευτικές για τα αντίστοιχα όργανά του.
Με αυτό το κριτήριο κρίνουμε και τις προτάσεις που κατατίθενται στο διάλογο για το θεσμικό πλαίσιο. Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι με την πρόταση για απευθείας εκλογή του προέδρου του επιμελητηρίου και των Π.Τ. Μια τέτοια πρόταση θα αποδυναμώσει ακόμα περισσότερο τα συλλογικά όργανα του ΤΕΕ, που ήδη σήμερα έχουν σχεδόν διακοσμητικό χαρακτήρα. Θα αποδυναμώσει βασικά το ρόλο των Αντιπροσωπειών, τα μοναδικά σώματα του ΤΕΕ, στα οποία διεξάγεται αυτή τη στιγμή μια ορισμένη πολιτική συζήτηση και αντιπαράθεση.
Με αυτό το κριτήριο κρίνουμε επίσης τις προτεινόμενες αλλαγές στον τρόπο ψηφοφορίας. Ήδη, η καθιέρωση της ηλεκτρονικής καταμέτρησης των ψηφοδελτίων έχει περιορίσει αισθητά την μυστικότητα της ψηφοφορίας, αφού επιτρέπεται η πολύ εύκολη αναγνώριση ξεχωριστών ψηφοδελτίων. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και προτάσεις περί καθιέρωσης γενικευμένης ηλεκτρονικής τηλε-ψηφοφορίας, που επιτρέπει τον άμεσο έλεγχο του τι ψηφίζει ο κάθε ξεχωριστός ψηφοφόρος αφού κανείς δεν ξέρει ποιος άλλος κοιτά την οθόνη του , ή ακόμα και την παράδοση των ηλεκτρονικών κωδικών και την αντ’ αυτού ψηφοφορία, ενώ επίσης είναι σαφές ότι όποιος ελέγχει το software μπορεί να αλλοιώσει κατά το δοκούν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Παράλληλα, εκτός απ’ τα προφανή προβλήματα μυστικότητας, αφαιρεί ακόμα και τη στοιχειώδη έκθεση του ψηφοφόρου σε έναν πολιτικό προβληματισμό την ημέρα της ψηφοφορίας. Πρόκειται για ακραία αντιδραστικές προτάσεις, που ελάχιστη σχέση έχουν με ένα στοιχειώδες επίπεδο πολιτικού πολιτισμού.
Τέλος ακόμα και ο τρόπος οργάνωσης των αλλαγών του θεσμικού πλαισίου είναι τουλάχιστον προβληματικός και δεν τιμά στο ελάχιστο τις παραδόσεις του ΤΕΕ και της λειτουργίας της Αντιπροσωπείας του, ούτε την επιστημοσύνη που θα έπρεπε να αναδεικνύει το ΤΕΕ, ειδικά όταν επιζητά αυξημένο θεσμικό ρόλο ως τεχνικός σύμβουλος του κράτους. Η Α-ΤΕΕ καλείται να τοποθετηθεί πάνω σε ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα χωρίς εισήγηση, χωρίς να έχει προηγηθεί ο απαιτούμενος πολιτικός προβληματισμός, χωρίς να υπάρχει ένας ουσιαστικός φάκελος-εισήγηση με τις προτεινόμενες αλλαγές, τη σκοπιμότητα του, μελέτες που να τις υποστηρίζουν τη μία ή την άλλη θέση. Η οργάνωση της συνεδρίασης της Α-ΤΕΕ περισσότερο θυμίζει μια απ’ τις πρώτες συνεδριάσεις μιας ομάδας εργασίας επιφορτισμένης με το ζήτημα, παρά την καταληκτική συνεδρίαση της Αντιπροσωπείας, στο μυαλό της οποίας το ζήτημα έχει ήδη μεστώσει. Δεν προξενεί φυσικά καμία έκπληξη πως οι πολιτικοί καθοδηγητές αυτής της παρωδίας διαδικασίας, επιθυμούν ακριβώς την πολιτική λοβοτομή της Α-ΤΕΕ και σε οργανωτικό επίπεδο, αφαιρώντας απ’ αυτήν ακόμα και την τυπική θέση της ως ανώτατο όργανο του ΤΕΕ. Και βέβαια, είναι εμφανή τα σημάδια μιας πολιτικής προσωποκεντρικής λογικής σ’ αυτό το εγχείρημα, που επιθυμούν έναν πρόεδρο που δεν θα δίνει λογαριασμό σε κανέναν παρά μόνο στους μονοπωλιακούς ομίλους που χρηματοδοτούν την εκλογή του...
Παράλληλα, ο αποκλεισμός απ’ την συνεδρίαση της Α-ΤΕΕ των αντιπροσώπων της περιφέρειας, όπως και η απαρτία των 50 μελών καθιστούν πολιτικά προκλητική οποιαδήποτε σκέψη για λήψη απόφασης, ενώ είναι ακόμα και τυπικά επιλήψιμες σε νομικό επίπεδο, αφού έχει στερηθεί η υποχρεωτική απ’ το νόμο δυνατότητα των αντιπροσώπων να παραστούν στη συζήτηση, να εκθέσουν τις θέσεις τους και να επηρεάσουν ποικιλότροπα το αποτέλεσμα.
Θεωρούμε πως το προεδρείο της Α-ΤΕΕ θα επιδείξει τη στοιχειώδη σύνεση και δεν θα προχωρήσει στη γελοιοποίηση της Αντιπροσωπείας και του ίδιου του θεσμού του ΤΕΕ με μια διαδικασία ηθικά αλλά ακόμα και νομικά επιλήψιμη.
Οι αλλαγές στο ΤΕΕ αποτελούν πρόπλασμα και «πρόβα τζενεράλε» γενικότερων αλλαγών που προωθούνται γενικότερα στην κοινωνία. Η πλήρης προώθηση της απελευθέρωσης απ’ τη μία είναι μύχιος πόθος της άρχουσας τάξης και προς αυτή την κατέυθυνση εργάζονται όλες οι κυβερνήσεις της τελευταίας 20ετίας, με την σημερινή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κυριολεκτικά να δίνει τα ρέστα της. Παραλληλα, η πλήρης αποπολιτικοποίηση, όπως εκφράζεται με την σταδιακή διάλυση της Α-ΤΕΕ ως ουσιαστικού σώματος λήψης αποφάσεων και μετατροπή της σε ένα εθιμοτυπικό σώμα που απλά θα ζητοκραυγάζει υπερ του αρχηγού-προέδρου είναι επίσης γενικευμένο χαρακτηριστικό.
Πρόκειται για θεσμικές αλλαγές που εντάσσονται μέσα στις γενικότερες αλλαγές που επιθυμεί η άρχουσα τάξη για την επόμενη ημέρα της καπιταλιστικής ανάπτυξης και εντάσσονται μέσα στις γενικότερες μεταρρυθμίσεις, όπως του 3ου Μνημονίου και τις 3ης αξιολόγησης που προωθούνται παράλληλα.
Ως ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ δηλώνουμε πως:
-Καταγγέλλουμε την κίβδηλη διαδικασία με την οποία προωθούνται οι αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο με προσχηματικές εισηγήσεις και με αποκλεισμό των μισών αντιπροσώπων
-Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στην προώθηση ενός ΤΕΕ υπηρέτη της απελευθέρωσης και της Μπολώνια, ενός ΤΕΕ με ρόλο να σφραγίζει την αποδέσμευση πτυχίου επαγγέλματος, να διαχειρίζεται τις επαγγελματικές πιστοποιήσεις, ενός ΤΕΕ με πολλές κατηγορίες μελών.
-Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στην προσπάθεια απέκδυσης κάθε στοιχείου τυπικής δημοκρατικής λειτουργίας απ’ το ΤΕΕ
Καλούμε τους άνεργους, μισθωτούς, αυτοαπασχολούμενους και συνταξιούχους μηχανικούς να μην αποδεχτούν, να αποτρέψουν την επικύρωση αυτών των αντιδραστικών αλλαγών.
Αθήνα
1 Δεκέμβρη 2017