ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
Μπολκενστάιν – Μπολώνια: δύο φτυάρια για τον ίδιο λάκκο...
Η πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει το επόμενο διάστημα στο «άνοιγμα» των λεγόμενων «κλειστών» επαγ-γελμάτων είναι διακηρυγμένη. Η ηγεσία του ΤΕΕ, μεταξύ άλλων, εμφανίζεται να «αντιτίθεται» στην πρόθεση αυτή, με τις δήθεν «ανησυχίες» που διατυπώνει σχετικά με την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της διαβόητης οδηγίας Μπολκενστάιν (2006/123) για την «απελευθέρωση των υπηρεσιών». Φυσικά, οι «ανησυχίες» αυτές είναι και υποκριτικές και μακριά από την ουσία του πράγματος. Η ηγεσία του ΤΕΕ κάνει, λες και η υπόθεση της απελευθέρωσης της «αγοράς υπηρεσιών» στην ΕΕ αρχίζει και τελειώνει με την οδηγία Μπολκενστάιν. Ψεύδεται. Και το ψέμα αυτό, μόνο προϊόν παρανόησης δεν είναι.
Η επιδίωξη της ΕΕ για την ενοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς έχει στρατηγικό χαρακτήρα. Η άρση των θεσμικών φραγμών στο εσωτερικό και μεταξύ των εθνικών αγορών υπηρετεί με συνέπεια αυτή την επιδίωξη, η οποία συνδέεται άμεσα τόσο με την ανάγκη θωράκισης της κερδοφορίας, όσο και με τη διασφάλιση όρων αποτελεσματικού ανταγωνισμού των ευρωπαϊκών μονοπωλίων έναντι των αμερικάνικων, ιαπωνικών κλπ. ανταγωνιστών τους. Ήδη από την ιδρυτική της Συνθήκη, η ΕΕ κατοχυρώνει τις τέσσερις βασικές ελευθερίες κίνησης: κεφαλαίου, εργασίας, εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Η διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που επιτρέπει αυτές τις ελευθερίες αποτελεί κεντρικό άξονα της πολιτικής της ΕΕ διαχρονικά και ήδη υπάρχει ένα ολόκληρο «οικοδόμημα» οδηγιών και κανονισμών που αφορά στο σύνολο των δραστηριοτήτων και κλάδων της οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, ειδικότερα, εντάσσονται νομοθετήματα όπως, ενδεικτικά:
· Η οδηγία 2005/36/ΕΚ (ΠΔ 165/00, ΠΔ 385/02 κλπ.) για το σύστημα επαγγελματικών προσόντων και τη ρύθμιση της πρόσβασης και άσκησης νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων
· Η οδηγία 1996/71/ΕΚ (ΠΔ 219/00) για την ρύθμιση των συνθηκών απασχόλησης εργαζομένων που αποσπώνται για να εργαστούν από ένα κράτος-μέλος σε άλλο
· Η οδηγία 2004/18/ΕΚ (ΠΔ 60/07) για το συντονισμό σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών
και, βέβαια, πλήθος άλλων οδηγιών, κανονισμών και διατάξεων. Είναι, από αυτή την άποψη, χαρακτηριστικό ότι στο ίδιο το κείμενο της οδηγίας 2006/123 γίνεται πλήθος ρητών αναφορών στις σχέσεις της με άλλες διατάξεις του κοινοτικού δικαίου και στις εξαιρέσεις τομέων δραστηριοτήτων από το πεδίο εφαρμογής της, επειδή οι τομείς αυτοί ρυθμίζονται ως προς το πλαίσιο απελευθέρωσής τους από άλλες διατάξεις.
Οι επιμέρους στόχοι αυτής της πολιτικής είναι δυο. Απ’τη μια, η παραπέρα μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης στο εσωτερικό των κρατών-μελών της ΕΕ, μέσω της δυνατότητας εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας της χώρας προέλευσης σε επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σε άλλη χώρα-μέλος με σχετικά ευνοικότερες διατάξεις εργαατικού δικαίου. Απ’την άλλη, η όξυνση της καπιταλιστικής κρίσης και οι ανάγκες παραπέρα θωράκισης της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων οδηγούν στην ανάγκη επιτάχυνσης της, ούτως ή άλλως αντικειμενικής, διαδικασίας της συγκέντρωσης – συγκεντροποίησης της παραγωγής και του κεφαλαίου σε όλο και λιγότερες και μεγαλύτερες επιχειρήσεις, παράλληλα με τον εκτοπισμό και την προλεταριοποίηση σε εκτεταμένο βαθμό τμημάτων των μεσαίων στρωμάτων που παραδοσιακά διατηρούσαν αυξημένο βάρος συμμετοχής σε μια σειρά παραδοσιακούς κλάδους υπηρεσιών (π.χ. μικρής και μεσαίας κλίμακας ιδιωτικά τεχνικά έργα, νομικές υπηρεσίες, ιατρικές υπηρεσίες κλπ.) και την αντικατάστασή τους από μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις (κατασκευαστικά μονοπώλια, νομικές φίρμες, ιδιωτικά ιατρικά κέντρα κλπ.).
Η αποσιώπηση αυτής της πραγματικότητας από την ηγεσία του ΤΕΕ δεν είναι διόλου τυχαία. Κι ο λόγος βρίσκεται στο ότι η ηγεσία του ΤΕΕ επικαλείται το γεγονός της εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας που έχει προηγηθεί ως ...λόγο για να «εξαιρεθεί», τάχα, ο κλάδος των μηχανικών από την οδηγία Μπολκενστάιν(!). Χαρακτηριστικά, τόσο στην επιστολή του προέδρου του ΤΕΕ προς τον πρώην υπουργό Εθνικής Οικονομίας κ. Παπαθανασίου (με αφορμή το σχέδιο νόμου της ΝΔ για την ενσωμάτωση της οδηγίας 2006/123 στο εθνικό δίκαιο), όσο και στο πόρισμα μικτής ομάδας ΤΕΕ-Υπουργείου Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων για το ίδιο θέμα, γίνονται αναφορές, τόσο στην οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις, όσο και στην οδηγία της Μπολώνια (2005/36), ως προσδιοριστικές του επαγγέλματος στη χώρα μας. Το ΤΕΕ «κρύβεται» πίσω απ’τη Bologna για να «προστατευτεί» από την Μπολκενστάιν!!! Όμως, το ψέμα έχει κοντά «ποδάρια»...
Στο κείμενο της Οδηγίας Μπολκενστάιν γίνεται ρητή αναφορά ότι περιλαμβάνει στο πεδίο εφαρμογής της τα αρχιτεκτονικά γραφεία και τις τεχνικές, μελετητικές και κατασκευαστικές εταιρείες. Μ’άλλα λόγια, η μεν διαδικασία της Μπολώνια απελευθερώνει την πρόσβαση στο επάγγελμα για όλα τα φυσικά πρόσωπα με ένα μίνιμουμ «επαγγελματικών προσόντων» με τις γνωστές συνέπειες που έχουμε πάμπολλες φορές αναλύσει, η δε οδηγία Μπολκενστάιν αναλαμβάνει το ίδιο για τα νομικά πρόσωπα, τις εταιρείες δηλαδή, ανοίγοντας το δρόμο για την από κοινού «δράση» των εγχώριων και των ευρωενωσιακών ομίλων με στόχο τον πλήρη έλεγχο της πίτας των έργων, δημόσιων ΚΑΙ ιδιωτικών στη χώρα. Όσο για την «αγωνία» της ηγεσίας του ΤΕΕ για τη «σωτηρία» των κατώτατων αμοιβών, οι διατάξεις αυτές περιλαμβάνονται στο πλαίσιο της οδηγίας 2006/123, έχουν ήδη καταγραφεί και αποσταλεί στα όργανα της ΕΕ για αξιολόγηση με τη σύμφωνη γνώμη του ΤΕΕ το οποίο προτάσσει, ως «φύλλο συκής» για την επαίσχυντη στάση του, την υποτιθέμενη αρνητική εισήγηση του ελληνικού δημοσίου προς την ΕΕ ως προς την κατάργησή τους, εισήγηση που έχει μόνο γνωμοδοτικό χαρακτήρα και δε δεσμεύει σε τίποτε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Συνεπώς, όχι μόνο η μια οδηγία (2005/36) δεν είναι «ασπίδα» απέναντι στην άλλη (2006/123), αλλά κι οι δυο μαζί σκάβουν ακόμα βαθύτερα το λάκκο για τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζόμενων μηχανικών. Η στάση της ηγεσίας του ΤΕΕ για άλλη μια φορά αποδεικνύει που οδηγεί η γνωστή τακτική της διολίσθησης έναντι του επερχόμενου «χειρότερου κακού» δηλαδή στην αποδοχή του βασικού πλαισίου στο οποίο εντάσσονται και οι παλιότερες και οι επερχόμενες ρυθμίσεις. Οι εργαζόμενοι μηχανικοί, μαζί με το ταξικό εργατικό και το ριζοσπαστικό φοιτητικό κίνημα θα υψώσουν τείχος αγωνιστικής αντεπίθεσης σ’αυτή την καταστροφική γραμμή. Αντεπίθεσης που, μπροστά στις επερχόμενες εκλογές του ΤΕΕ, μπορεί και πρέπει να εκφραστεί και στο επίπεδο των οργάνών του.