ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΕΕ Νο.2324 της 20-12-2004

Ενημερωτικό Δελτίο 2004

Τεύχος 2323

Τεύχος 2325


ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΕΣ

Η αντιμετώπιση του θέματος των μελετών, απαιτεί συνολική θεώρηση όλων των φάσεων του συστήματος παραγωγής των έργων (σχεδιασμός, προγραμματισμός, χρηματοδότηση, κατασκευή, επίβλεψη, συντήρηση κ.λ.π.). Η μελέτη αποτελεί ένα μόνο κρίκο αυτής της αλυσίδας και η διαδικασία της ανάθεσης της μελέτης αποτελεί ένα μόνο επιμέρους ζήτημα της συγκεκριμένης φάσης παραγωγής του δημόσιου έργου. Στις σημερινές συνθήκες οι σχέσεις των συντελεστών του συστήματος παραγωγής των δημοσίων έργων (μελετητής, κατασκευαστής, προμηθευτής, το δημόσιο σαν κύριος του έργου κ.λ.π) καθορίζονται με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος.

Στον αντίποδα, εμείς θεωρούμε ότι τα δημόσια έργα πρέπει να αποτελούν κοινωνικά αγαθά. Εξυπηρετούν κοινωνικές ανάγκες και το σύστημα παραγωγής τους, από τη φάση της αρχικής ιδέας, μέχρι και τη φάση της διαχείρισης, πρέπει να στοχεύει σε συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών (ασφάλεια των κατοίκων και των εργαζομένων στα έργα, μείωση της λαϊκής επιβάρυνσης, προστασία του περιβάλλοντος, αναβάθμιση της ποιότητας, της αισθητικής και της ταχύτητας κατασκευής των έργων, περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας).

Έχοντας της συγκεκριμένη θεώρηση, είμαστε αντίθετοι με το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης της ΝΔ για τις μελέτες, επειδή:

α) Προχωρά στην σταδιακή ιδιωτικοποίηση του κρατικού σχεδιασμού, ελέγχου και διοίκησης των μελετών. Άρθρα 1 (παρ. 2 και 3) και το άρθρο 9 που προβλέπουν ιδιώτες αναδόχους- παρόχους υπηρεσιών, αρθ.3 περί «προγραμματικών συμβάσεων» κλπ

β) Θεσμοθετεί ασαφή κριτήρια στη διαδικασία ανάθεσης και στην αξιολόγηση της ποιότητας των μελετών ώστε να διασφαλίζει την «ευελιξία» των κρατικών αποφάσεων για την εξυπηρέτηση των ισχυρών εταιρειών. Με το άρθρο 2 εντάσσει στο ίδιο πλαίσιο αντιμετώπισης κατηγορίες μελετών με διαφορετικό επιστημονικό και διεπιστημονικό αντικείμενο.

γ) Κατοχυρώνει τη δυνατότητα παράκαμψης ακόμα και αυτής της ασαφούς διαδικασίας αξιολόγησης. Στο άρθρο 3 εισάγεται η έννοια της «Προγραμματικής Σύμβασης», στο άρθρο 10 κατοχυρώνει τη διαδικασία ανάθεσης με διαπραγματεύσεις και επιτρέπει τη χρήση διαδικασίας χωρίς καν δημοσίευση προκήρυξης, στο άρθρο 6 (παρ.12 και 14) προβλέπει την ακύρωση του αποτελέσματος αν κρίνεται ασύμφορο για τον κύριο του έργου και δίνεται η δυνατότητα απόρριψης της πρώτης κατά σειρά κατάταξης λύσης και η επιλογή πρότασης απ΄ την σύνθεση των υπολοίπων λύσεων! στο άρθρο 8 δίνεται η δυνατότητα σύναψης συμφωνίας- πλαισίου σε κάθε περίπτωση που ο καθορισμός της τιμής σε συνάρτηση με την ποσότητα του έργου, αποτελεί τον πιο καθοριστικό παράγοντα της σύμβασης.

δ) Ευνοεί την επικράτηση των ισχυρών ομίλων μέσω του κριτηρίου της οικονομικής προσφοράς για την ανάθεση μελέτης, καταργεί τον κώδικα αμοιβών Τα ισχυρά γραφεία θα προσφέρουν μεγαλύτερες εκπτώσεις στην πρώτη φάση μέχρι να πετύχουν τον μονοπωλιακό έλεγχο του συγκεκριμένου τομέα. Στη συνέχεια θα δράσουν σαν καρτέλ. Ταυτόχρονα θα αξιοποιήσουν τις προβλέψεις των άρθρων 17 & 18 που δίνουν τη δυνατότητα σε γραφεία να αξιοποιούν τις δυνατότητες άλλων επιχειρήσεων σχετικά με την αξιολόγηση της τεχνικής ικανότητας και της οικονομικής επάρκειας. Στην ίδια κατεύθυνση συμβάλλουν και άλλες ρυθμίσεις του Ν/Σ όπως του άρθρου 19 που προβλέπει συμβάσεις υπεργολαβίας στις μελέτες.

Συνολικά στο νομοσχέδιο προβλέπονται συγκεκριμένες ρυθμίσεις οι οποίες θα επιταχύνουν την συγκέντρωση και συγκεντροποίηση κεφαλαίου στο κλάδο των μελετητικών γραφείων, την διαπλοκή του με το τραπεζικό κεφάλαιο και τους κατασκευαστικούς ομίλους. Έρχεται κατ' επιταγή της Ε.Ε. μέσω οδηγιών που εξασφαλίζουν τις 4 ελευθερίες του Μάαστριχτ και που σκοπός τους είναι η απελευθέρωση της δράσης του μεγάλου κεφαλαίου. Οι ισχυρές εταιρίες και οι τράπεζες θα καταλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς σ΄ όλες τις τάξεις των μητρώων μελετητών και εταιριών μελετών. Αυτές οι βασικές πλευρές του νομοσχεδίου δεν άλλαξαν από τη διαδικασία του «διαλόγου» με το Υπουργείο. Άλλαξαν ορισμένες επιμέρους πλευρές, μπήκαν ανώτερα και κατώτερα όρια στην οικονομική προσφορά. Κάποιοι επιχείρησαν να παρουσιάσουν αυτές τις αλλαγές σαν κοσμογονία. Έκαναν λόγο για ριζική ανατροπή του νομοσχεδίου. Προσπαθούν δηλαδή να παραπλανήσουν τον κλάδο προκειμένου να προχωρήσει αλώβητη η κυβερνητική πολιτική.

Τεράστιες είναι η ευθύνες της ηγεσίας του ΤΕΕ που αφενός αποδέχτηκε να συνδιαλλαγεί με την κυβέρνηση πάνω σε μια απαράδεκτη βάση για συζήτηση, και αφετέρου συνεχίζει στην ίδια ρότα, ακόμα και τώρα, που τα αποτελέσματα της διαβούλευσης στα πλαίσια της «επιτροπής ενημέρωσης φορέων», είναι απογοητευτικά. Γίνεται έτσι ολοένα και πιο φανερό, ότι το «πλειοψηφικό ρεύμα» ΝΔ-ΣΥΝ (που στην πολιτική της στηρίζεται και από την ΠΑΣΚ), έχει ουσιαστικά αναλάβει το έργο της στήριξης της κυβέρνησης στην προσπάθειά της να υλοποιήσει τις κατευθύνσεις και τις επιταγές της Ε.Ε. Γιαυτό απέναντί τους δεν πρέπει να υπάρχει καμιά ανοχή.


Ενημερωτικό Δελτίο 2004

Τεύχος 2323

Τεύχος 2325