ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΕΕ Νο.2397 της 26-06-2006

Ενημερωτικό Δελτίο 2006

Τεύχος 2396

Τεύχος 2398


Από ποιόν κινδυνεύει η ασφάλεια των ηλεκτρονικών επικοινωνιών;

Από τον ίδιο τον τίτλο του, το θέμα είναι ολοφάνερα στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα του σκανδάλου των υποκλοπών. Δικαιολογημένος ο θόρυβος και οι προβληματισμοί για το θέμα – όπως έδειξε και η πρόσφατη ημερίδα του ΤΕΕ για το θέμα – ιδιαίτερα στο φόντο της κατάθεσης από την κυβέρνηση σχετικού νομοσχεδίου, αλλά και γενικότερα, της νέας έξαρσης της "τρομολαγνικής υστερίας" του τελευταίου διαστήματος. Μιας "υστερίας" που αποτελεί, στην πραγματικότητα, το καλύτερο κάλυμμα για την απόλυτα συνειδητή προσπάθεια των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού για την τρομοκράτηση του "εχθρού λαού", την καταπάτηση των πιο στοιχειωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Κάθε προσπάθεια διερεύνησης του ζητήματος της ασφάλειας των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, προϋποθέτει μια σαφή πολιτική απάντηση στο βασικό ερώτημα: ασφάλεια για ποιόν και από ποιόν; Για να απαντήσουμε στο ερώτημα, θα πρέπει να προσδιορίσουμε τις βασικές απειλές των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, σε σχέση με τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Καταρχάς, είναι σοβαρό λάθος, κατά την άποψή μας, να αποδίδονται οι απειλές αυτές στην ίδια την τεχνολογική εξέλιξη, στην λεγόμενη "ψηφιακή επανάσταση". Κάθε τεχνολογική εξέλιξη μπορεί, αντικειμενικά, να χρησιμοποιηθεί και προς τις δύο αντίθετες κατευθύνσεις. Δηλαδή, τη θωράκιση, από τη μια, ή τη συρρίκνωση από την άλλη των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Το ζήτημα είναι ποιος αποφασίζει και με ποιο κριτήριο.

Στη δεδομένη ιστορική περίοδο, της κυριαρχίας των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού, η ασφάλεια των λαϊκών δικαιωμάτων στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, κινδυνεύει από τρεις βασικούς παράγοντες:
(α) την πλήρη εμπορευματοποίηση της πληροφορίας, στο πλαίσιο της "απελευθέρωσης των αγορών" και του ανταγωνισμού των μονοπωλιακών ομίλων. Η εμπορευματοποίηση αποτελεί βασικό κίνητρο για την υποκλοπή της πληροφορίας και της επικοινωνίας. Είναι χαρακτηριστική η επισήμανση του ΕΦΤΑ (Ελλην. Φορέα Πρόληψης Τηλεπ/νιακής Απάτης) ότι τα φαινόμενα ηλεκτρονικού εγκλήματος εντάθηκαν στην Ελλάδα, μετά την πλήρη απελευθέρωση των τηλεπικοινωνιών. Πράγματι, ενώ το 2001 εκδικάστηκαν τρεις-τέσσερις μόνο σχετικές υποθέσεις, δύο χρόνια αργότερα αυτές ξεπερνούσαν τις εκατό. Το 2004, 40 εκπρόσωποι ιδιωτικών εταιρειών και δημόσιων υπηρεσιών διώχθηκαν από την Εισαγγελία Αθηνών για κακουργήματα σχετικά με την εμπορία προσωπικών δεδομένων.
(β) τη διαπάλη των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και γενικότερα των αστικών τάξεων των κρατών για το μοίρασμα αγορών, εδαφών, σφαιρών επιρροής, αλλά και για τη διασφάλιση του τεχνολογικού προβαδίσματος.
(γ) την ανάγκη θωράκισης του καπιταλιστικού συστήματος απέναντι στη λαϊκή αμφισβήτηση και το λαϊκό κίνημα.

Η θεσμική νομιμοποίηση των υποκλοπών, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, με πρόσχημα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η Συνθήκη Σένγκεν, ο Ευρωτρομονόμος Ν.3251/2004, το ΠΔ 47/2005 για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, αλλά και η πρόσφατη υπόθεση των υποκλοπών που βρίσκεται σε εξέλιξη, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα. Κοινό χαρακτηριστικό αυτών των ρυθμίσεων, είναι ο σκόπιμα ασαφής ορισμός της έννοιας της "τρομοκρατίας", ώστε να μπορεί να συμπεριλάβει κάθε πράξης αμφισβήτησης της κυριαρχίας του συστήματος. Έτσι, δεν προκαλεί καμιά εντύπωση η επίσημη ομολογία της κυβέρνησης των ΗΠΑ για συνεργασία με τους μεγάλους ομίλους τηλεφωνίας με στόχο τη μυστική συλλογή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και την παγίδευση εκατομμυρίων δεδομένων. Ούτε και η συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ το 2004, για την επεξεργασία και διαβίβαση προσωπικών δεδομένων των επιβατών των αερομεταφορών, η οποία μάλιστα προσβλήθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 2005.

Το βαθύτερο πρόβλημα είναι, λοιπόν, σε τελευταία ανάλυση ο ίδιος ο ιμπεριαλισμός που αξιοποιεί τη νέα τεχνολογία για να φιμώσει τους λαούς και να προβεί σε αναδιανομή της πίτας του κοινωνικού πλούτου.

Οι παρεμβάσεις του αστικού κράτους στο συγκεκριμένο ζήτημα γίνονται, όπως είναι φυσικό, με γνώμονα τη θωράκιση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας των ιδιωτικών ομίλων. Εστιάζονται κυρίως στη διασφάλιση της ασφάλειας των συναλλαγών του ηλεκτρονικού εμπορίου και των τραπεζικών συναλλαγών. Ενδεικτική είναι η αντίθεση της ΕΕΤΤ στην προληπτική πιστοποίηση της ασφάλειας των δικτύων, με κριτήριο την επιβάρυνση της κερδοφορίας των ομίλων και τις δυσκολίες στην προσέλκυση επενδύσεων. Αντίθετα, στην κρατική προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων-χρηστών, εμφανίζονται τάσεις επιδείνωσης της ήδη άσχημης κατάστασης. Στο νέο σχέδιο νόμου, περιορίζεται ο ορισμός των "ευαίσθητων δεδομένων" για τους χρήστες και επεκτείνεται η δυνατότητα επεξεργασίας δεδομένων κίνησης και θέσης του χρήστη, χωρίς την τυπική του συγκατάθεση, με την αξιοποίηση του νεφελώματος της "κατάστασης έκτακτης ανάγκης". Καταργείται ακόμα και η στοιχειώδης υποχρέωση του υπεύθυνου επεξεργασίας εκτός Ελλάδας, να υποδεικνύει εκπρόσωπό του εγκατεστημένο στη χώρα μας.

Είναι φανερό, με βάση τα παραπάνω, ότι, τόσο η ΝΔ, όσο και το ΠΑΣΟΚ, ευθύνονται για την εμφάνιση και καλλιέργεια ενός κλίματος μοιρολατρίας απέναντι σε αυτό το αυταρχικό πλαίσιο για το οποίο είναι συνυπεύθυνοι. Αγωνίζεται για την άμεση κατάργηση του συνόλου των αντιδημοκρατικών νόμων και συμφωνιών. Η πραγματική διέξοδος βρίσκεται στον αντίποδα της πολιτικής της "απελευθέρωσης" της ΕΕ, στην κρατική-κοινωνική ιδιοκτησία των βασικών μέσων παραγωγής, που μπορεί να κατοχυρώσει την επικοινωνία και την πληροφορία σαν κοινωνικά αγαθά και όχι εμπορεύματα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της Λαϊκής Οικονομίας, ο Ενιαίος Κρατικός Φορέας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών μπορεί να διασφαλίσει τη συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών και να θωρακίσει έναν τομέα στρατηγικής σημασίας για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Ο δρόμος που προτείνουμε είναι, βέβαια, δύσκολος με βάση το σημερινό συσχετισμό δύναμης. Όμως, εδράζεται στις ανάγκες της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας και γι αυτό είναι απόλυτα ρεαλιστικός.


Ενημερωτικό Δελτίο 2006

Τεύχος 2396

Τεύχος 2398