Πρόγραμμα «Αττική: 2014» - Με το φερετζέ της «περιβαλλοντικής» και «χωροταξικής ευαισθησίας», παραδίδεται η Αττική στα μονοπώλια

 (συνέχεια από το προηγούμενο)  

Στις παραπάνω αυτές γενικές κατευθύνσεις, το πρώτο βασικό πολιτικό σχόλιο που μπορεί και πρέπει να γίνει, είναι ότι αναδεικνύουν σε όλη της την αποκρουστική «μεγαλοπρέπεια» την ταξικότητα της πολιτικής της ΕΕ για το περιβάλλον και την οργάνωση του κοινωνικού χώρου. Ας δούμε μερικές πλευρές:

 

□     Η έννοια της πόλης, καταρχήν, δεν είναι ενιαία και ταξικά ουδέτερη. «Πόλη» είναι και η Εκάλη και το Παλαιό Ψυχικό, «πόλη» και το Αιγάλεω, το Πέραμα και το Κερατσίνι. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι τα εξωτερικά όρια του οικιστικού ιστού θα παραμείνουν περίπου σταθερά, είναι φανερό ότι η «συμπαγής πόλη» στην Εκάλη σημαίνει φαρδιούς δρόμους με καταπράσινες αλέες, ενώ στο Πέραμα, απλώς σημαίνει πολυκατοικίες μεγαλύτερου ύψους, όπου στοιβάζονται μεγαλύτερες μάζες εργαζόμενων. Είναι απλώς κακόγουστο ανέκδοτο το να πιστεύει κανείς ότι η εφαρμογή της «συμπαγούς πόλης» θα οδηγήσει σε αποφόρτιση των οικιστικά κορεσμένων λαϊκών συνοικιών, προς τις «αναβαθμισμένες». Άλλωστε, η ανισομετρία στις αξίες της γης, αποτυπώνει παραστατικότατα και την ταξικότητα της κατανομής του πληθυσμού των σύγχρονων καπιταλιστικών μητροπόλεων.

□     Η ταξικότητα φαίνεται ανάγλυφα και στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων για τη δημόσια κατασκευαστική δραστηριότητα. Ούτε η λαϊκή κατοικία, ούτε η αντισεισμική θωράκιση, ούτε η αντιπλημμυρική προστασία – που είναι οι βασικές και κύριες λαϊκές ανάγκες – είναι «επιλέξιμες» για την αστική τάξη: τα λαϊκά στρώματα που ζουν π.χ. στα μπαζωμένα ρέματα, μπορούν να πλημμυρίζουν ή να χάνουν τα σπίτια (και τις ζωές τους ενίοτε) από «ακραία φυσικά φαινόμενα», αλλά μπορούν θαυμάσια να περιοριστούν σε κανένα παγκάκι, καμιά πρασιά στους εσωτερικούς πεζόδρομους των ενοποιημένων ανά 4 οικοδομικών τετραγώνων κλπ. κι αυτό είναι όλο. Ακόμα όμως κι αυτές τις γλίσχρες παρεμβάσεις, τα λαϊκά στρώματα θα τις πληρώσουν με το υστέρημά τους! Οι πόροι για τη χρηματοδότηση των περισσότερων από τις «παρεμβάσεις μικρής κλίμακας» θα προέλθουν από το νυν ΕΤΕΡΠΣ και σύντομα «Πράσινο ταμείο» που θα εισπράττει τα πρόστιμα των ημιϋπαίθριων χώρων και άλλων παρόμοιων «αυθαιρεσιών», τα οποία θα πληρώνουν οι μικροϊδιοκτήτες και όχι οι μεγαλοκατασκευαστές (που ευθύνονται άμεσα) και το κράτος που ενισχύει με πακτωλούς δις. τα μονοπώλια.

□     Την ίδια στιγμή που στο κέντρο της Αθήνας θα υπάρχει η εικόνα της «τάξης» και της «ευπρέπειας», όπως απαιτεί η αστική τάξη για την πρωτεύουσά της, το ίδιο φροντίζει η τελευταία και για τα «φιλέτα» γης στο λεκανοπέδιο, που την ενδιαφέρουν. Το εργαλείο, εδώ, είναι οι περίφημες «Παρεμβάσεις Μητροπολιτικού Χαρακτήρα», δηλαδή η δυνατότητα παράκαμψης και αυτών ακόμα των προβλέψεων των πολεοδομικών σχεδίων και των όποιων μηχανισμών ελέγχου, βάσει μηχανισμών απευθείας εγκρίσεων από την κυβέρνηση – επενδύσεις fast track τις ονόμασε ο «ειδήμων» σε τέτοια projects, κ. Παμπούκης. Το πιο κλασσικό παράδειγμα, ασφαλώς, είναι οι Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις, οι οποίες διόλου τυχαία φιγουράρουν σε περίοπτη θέση ως «περιοχές μητροπολιτικών παρεμβάσεων», μαζί με άλλα «φιλέτα», όπως ο Φαληρικός όρμος, το παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού κλπ. Ήδη βέβαια είναι γνωστή η συμφωνία-μαμμούθ με το Κατάρ για επενδύσεις 5 δις. Ευρώ στην περιοχή, για κατασκευή υπερπολυτελούς ξενοδοχείου, καζίνο(!), ιδιωτικής μαρίνας (!), ιδιωτικού αεροδρόμιου(!!) και άλλων «πολιτιστικών υποδομών», με την οποία χαρίζεται στα μονοπώλια μια έκταση-πνεύμονας για να γίνει χώρος αναψυχής των μεγαλοκαπιταλιστών…

□     Η υποκρισία της «περιβαλλοντικής ευαισθησίας» της αστικής τάξης, φαίνεται και στο ότι την ίδια στιγμή, με το Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό που ισχύει και εφαρμόζεται και στην περίπτωση της Αττικής, προκρίνεται η «διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος της Αττικής», η ενίσχυση της τουριστικής υποδομής (με την ανάπτυξη «θεματικού» και «εναλλακτικού» τουρισμού), με υποκριτικό κριτήριο «τη φέρουσα ικανότητα των φυσικών και ανθρωπογενών συστημάτων», η οποία στον καπιταλισμό καθορίζεται πάντα από τις ανάγκες κερδοφορίας του κεφαλαίου. Πρακτικά, δεν υπάρχει σχεδόν καμία περιοχή στην οποία να μη δίνεται η δυνατότητα χρήσεων γης για επιχειρηματικούς σκοπούς, ακόμα και στις περιοχές που χαρακτηρίζει ως «υψηλής προστασίας». Η οξύτητα της επίθεσης της μεγάλης εργοδοσίας απέναντι στο ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα στους κλάδους των ξενοδοχείων, του επισιτισμού κλπ., πέραν της αυτονόητης σχέσης της με τη γενικότερη όξυνση της ταξικής πάλης, πρέπει να ιδωθεί και από αυτή την πλευρά.

□     Σε στενή και άρρηκτη σχέση με το σχεδιασμό για το νέο διοικητικό χάρτη της Αττικής στα πλαίσια του «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ», μεγάλο μέρος της υλοποίησης του προγράμματος θα περάσει μέσα από τους νέους δήμους. Με δεδομένο ότι οι κατευθύνσεις των υπερκείμενων επιπέδων χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού δεσμεύουν τα υποκείμενα, βάσει του νομοθετικού πλαισίου, η όποια τελική μορφή της εμπλοκής των ΟΤΑ στο πρόγραμμα θα υποτάσσεται στο κύριο στοιχείο, που είναι η θεσμική διασφάλιση της πλήρους ενσωμάτωσής τους στην προώθηση των κατευθύνσεων ΕΕ-ΔΝΤ και της άρχουσας τάξης.

 

 (συνεχίζεται σε επόμενα τεύχη)