ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΕΕ Νο.2617 της 24-01-2011
Ενημερωτικό Δελτίο 2011	Τεύχος 2616	Τεύχος 2618

Διόδια στο οδικό δίκτυο: πληρώνει ο λαός – θησαυρίζουν τα μονοπώλια

(πρώτο μέρος)

Έντονες και απόλυτα δικαιολογημένες είναι οι αντιδράσεις του ελληνικού λαού για το χαράτσωμα που υφίστανται κάθε φορά που διασχίζουν κάποιο τμήμα του εθνικού οδικού δικτύου. Οι αυξήσεις στην τιμή των διοδίων (που από το 2008 έως σήμερα ξεπερνούν ακόμη και το 400% σε ορισμένες κατηγορίες οχημάτων) και η συνεχής εγκατάσταση νέων σταθμών είσπραξης είναι αποτέλεσμα της πολιτικής των περιβόητων «συμβάσεων παραχώρησης» που προετοίμασε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και υπέγραψε η κυβέρνηση της ΝΔ αφού πρώτα τις ψήφισαν από κοινού στη Βουλή (την τελευταία ψήφισε και ο ΛΑ.Ο.Σ.), παραδίδοντας τον έναν οδικό άξονα μετά τον άλλον σε μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους. Είναι αποτέλεσμα μιας πολιτικής η οποία ιεραρχεί, κατασκευάζει και λειτουργεί τις δημόσιες υποδομές με μοναδικό κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου και όχι την ικανοποίηση των αναγκών του εργαζόμενου λαού. Με τον τρόπο αυτό, ενώ ο λαός χρηματοδοτεί τα έργα μέσω της άγριας φορολόγησης που υφίσταται, αναγκάζεται να τα χρυσοπληρώνει ξανά και για τη χρήση τους. Οι λεγόμενες συμβάσεις παραχώρησης μεταξύ κυβερνήσεων - κεφαλαιοκρατών είναι συμβάσεις λαϊκής αφαίμαξης και ληστείας.

Με τις συμβάσεις αυτές οι κατασκευαστικοί όμιλοι, ενώ συμβάλλουν με 5% έως 8,5% στην κατασκευή των έργων, θα τα εκμεταλλεύονται για τουλάχιστον 30 χρόνια. Και αυτή όμως η ελάχιστη χρηματοδοτική τους συμμετοχή στα έργα είναι αμφισβητήσιμη, καθώς υπερκαλύπτεται από τις εισπράξεις των (αυξημένων) διοδίων που τους παραδίδονται προκαταβολικά! Δηλαδή, ακόμα και αυτά τα ελάχιστα χρήματα με τα οποία συμμετέχουν οι κοινοπραξίες στην κατασκευή των έργων προέρχονται από την προκαταβολική είσπραξη διοδίων από τους χρήστες των οδικών αξόνων! Έτσι έχει γίνει στην Ιόνια Οδό, στην Κορίνθου - Τρίπολης - Καλαμάτας, στην Ελευσίνας - Κορίνθου - Πατρών - Πύργου, στην εθνική οδό Κλειδί Ημαθίας - Ράχες Φθιώτιδας, αλλά και στον αυτοκινητόδρομο Κεντρικής Ελλάδας.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα ακόμα. Στη «σύμβαση παραχώρησης» για το τμήμα Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα - Σπάρτη, σε ένα κατασκευαστικό - μελετητικό κόστος 882,2 εκατ. ευρώ, η ίδια συμμετοχή της κοινοπραξίας είναι μόνο 55 εκατ. ευρώ (το 6,2%) και άλλα 50 εκατ. ευρώ που αποτελούν το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας. Στο τμήμα Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα, οι ιδιώτες θα καταβάλουν περίπου 240 εκατομμύρια ή το 8,5% του κόστους του έργου, εκ των οποίων τα 100 εκατομμύρια είναι μετοχικό κεφάλαιο. Ουσιαστικά, δηλαδή, αν αφαιρεθούν και αυτά τότε η συμμετοχή του ιδιώτη δεν ξεπερνά το 4,3%! Ακόμα και τα τραπεζικά δάνεια που έχουν συνάψει οι όμιλοι, έχουν ως εγγύησή τους τα προσδοκώμενα έσοδα από τα χαράτσια των διοδίων που πληρώνει ο λαός.

Αντίθετα, το Δημόσιο, δηλαδή οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα, αναλαμβάνουν:

• Τη χρηματοδότηση με «ζεστό» χρήμα (από τον κρατικό προϋπολογισμό και επιδοτήσεις της ΕΕ) του 30% έως και του 35% του κόστους των έργων. Για παράδειγμα, για τον άξονα Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα - Σπάρτη το Δημόσιο θα καταβάλει 330 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 37% του συνολικού κατασκευαστικού κόστους (882 εκατ. ευρώ). Για την Ιόνια Οδό το Δημόσιο καταβάλλει 330 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 29,5% του συνολικού κόστους (1.120 εκατ. ευρώ).
• Την παράδοση έργων που κατασκευάστηκαν πρόσφατα ή ακόμη κατασκευάζονται ύψους άνω των 2 δισ. ευρώ. Μόνο το πέταλο του Μαλιακού, που παραδίδεται τμηματικά στους ομίλους οι οποίοι από τον περασμένο Νοέμβρη έβαλαν και εκεί τον πρώτο σταθμό διοδίων (στο ύψος της Αγίας Τριάδας), θα στοιχίσει τελικά στον ελληνικό λαό πάνω από 800 εκατ. ευρώ. Επίσης: Για λογαριασμό του ομίλου της Ιόνιας Οδού κατασκευάζονται οι παρακάμψεις Αγρινίου, τμήματα του Μαλιακού και το έργο Σχηματάρι - Χαλκίδα, με συνολικό κόστος που υπερβαίνει τα 400 εκατ. ευρώ. Για λογαριασμό του ομίλου στην οδό Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα - Σπάρτη κατασκευάζονται τα τμήματα Σήραγγα Ραψομάτη - Λεύκτρο και Παραδείσια - Τσακώνα. Μόνο το τελευταίο κοστίζει 110 εκατ. ευρώ.
• Τις απαλλοτριώσεις, το ύψος των οποίων αναμένεται να ξεπεράσει τα 1,5 δισ. ευρώ.
• Σε μερικές συμβάσεις, εκτός όλων των άλλων, παρέχονται και επιδοτήσεις λειτουργίας, δηλαδή εγγυήσεις κερδοφορίας προς τις κοινοπραξίες! Για παράδειγμα, αυτό συμβαίνει στον άξονα Κεντρικής Ελλάδας (η συνολική επιδότηση μπορεί να φτάσει και τα 400 εκατ. ευρώ) και Τρίπολης - Καλαμάτας - Σπάρτης (132 εκατ. ευρώ).

Εκτός όλων αυτών οι «συμβάσεις παραχώρησης» – ένα μόνο μέρος των οποίων παρουσιάστηκε για κύρωση στη Βουλή, ενώ το υπόλοιπο που περιέχει και τις λεπτομέρειες κρατιέται ως επτασφράγιστο μυστικό – περιέχουν και άλλους όρους που ευνοούν απροκάλυπτα τους παραχωρησιούχους ομίλους. Στο δεύτερο μέρος της δημοσίευσης, θα αναφερθούμε αναλυτικότερα στο θέμα αυτό.

(τα στοιχεία έχουν παρθεί από το «Ριζοσπάστη» της 16/1/2011)